1994 yılında Amazon’un kurucusu Jeff Bezos, Wall Street’te kazançlı bir kariyerde çalışıyordu. Ama gençliğinden beri girişimci olmayı hayal ediyordu. Princeton Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra Bezos bir teknoloji üzerine bir startup için çalıştı. Şirket başarısız olduğunda bankacılık sektöründe çalışmaya başladı. İnternet’in gelişiyle Bezos, kendi girişimcilik fırsatını gördü: Kitaplar! Gerisi zaten tarih. Bezos, “Aradığın Her Şey: Jeff Bezos ve Amazon Çağı” isimli biyografi kitabında o an için şöyle demiştir: “80 yaşına geldiğimde, neden 1994 yılının ortasında Wall Street’teki bonusumdan vazgeçtiğimi düşünmeyeceğimi biliyordum. Ama devrimsel bir şey olacağını düşündüğüm internet denen olayda yer almazsam, sonradan pişman olabileceğimden emindim.”
Çoğu insanın bir şirket kurmayı hayal etmesinin en yaygın nedenlerinden biri, mevcut iş durumlarından memnun olmamalarıdır. Bezos için Wall Street’teki rahat bir kurumsal iş birçok avantaj sağladı; ancak derinlerde, olmak istediği kişi bu değildi. Bezos kalbinde bir girişimci olduğunu biliyordu. Bu duygu sizinle yankılanıyor mu? İşteki rolünüze sıkışıp kalmış hissediyor musunuz? Dünyada bir fark yaratmak ve hayatınız üzerinde gerçek bir sahip olmak ister misiniz?
Bu duygu size tanıdık geliyorsa, nasıl hissettiğinizi anlayabiliyorum. Yıldız Teknik Üniversitesi’nden 2013 yılında mezun olduğumda makine mühendisi olarak bir şirkete girip, kademeli olarak yükselip, 65 yaşımda emekli olana kadar birileri için çalışmak istememiştim ve karşıma çıkan bir fırsat ile birlikte girişimciliği tercih ettim. Çünkü derinlerde bir yerde, yapmam gereken başka şeyler olduğunu biliyordum. Her gün benim için en önemli olan şeyleri yaptığımı hissederek uyanmak istedim.
Bu duyguların etkisi altında, yedi yıldan fazla süredir eğitim ve danışmanlık şirketim olan XXY’ı inşaa etmek için çalıştım. Süreç her zaman kolay olmadı, girişimcilikte zor kısımlar da epeyce fazla. Ancak size finansal kazanç, amaç ve tatmin sağlayan bir iş kurmanız mümkün. Bunu fazlaca deneyimledikten sonra inanın bir şirkette maaş karşılığında çalışmak hiç de kolay olmuyor.
Kendi şirketinizi kurma fikrine açıksanız, vermeniz gereken büyük bir karar var: Yeni işiniz ne üzerine olacak? Merak etmeyin, çoğu insanın mücadelesi de bu yönde. Jeff Bezos bile kitap satmaya başlamadan önce kapsamlı bir düşünce sürecinden geçti. Bu sürece başlamak korkutucu ve bunaltıcı olabilir. Ancak adım adım giderseniz, yönetilebilir hale gelir. Her şeyden önce, sizin de tutkulu olduğunuz inanılmaz bir fikriniz olması önemli.
Deneyimlerime göre, üç kilit soruyu cevaplayan bir fikir oluşturmanız gerekiyor:
- Neyde iyisin?
- Ne seversin?
- Sana ne tatmin duygusu verir?
Yeni iş fikri sürecinizde önemli olan bu 3 maddeyle ilgili yazı dizisinin ilkini okuyorsunuz. Bu yazıda, ilk maddeye biraz daha derinlemesine gireceğiz – iyi olduğunuz şeye uygun bir iş yaratmanın önemi.
Neyde iyisin?
Her birimiz, dünyaya sunabileceğimiz benzersiz becerilere ve yeteneklere sahibiz – bunlar zahmetsizce içtenlikle iyi olduğunuz şeyler. Bazen neyde iyi olduğumuzun farkında değiliz çünkü bu bizim için doğal bir şekilde geliyor. İşlerimizde çok çalışmamız gerektiğine inanıyoruz, bu nedenle bu özelliğin muhtemelen amacımız olamayacağını düşünüyoruz.
Size bir örnek vereyim. Son 20 yıldır Elon Musk, PayPal ve Tesla gibi endüstrilerde devrim yaratan işletmeler yaratıyor. Musk, problemleri çözmek ve geleceği görmek konusunda her zaman bir ustalığa sahip. Erkek kardeşi Kimbal Musk, Rolling Stone ile yaptığı bir röportajda, “Olayları tanıdığım kimsenin anlayamayacağı şekilde daha net görebiliyor. Satrançta büyük usta iseniz 12 hamle sonrasını görebilirsiniz. Elon bunu herhangi bir özel durumda görebiliyor.” Musk’ın şirketleri, bu doğuştan gelen becerilerin bir yansımasıdır.
2008 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi’ndeyken bir arkadaş grubuyla BEST adında bir öğrenci kulübünün kuruculuğunu yapmıştık, 1 sene sonrasında yüz kişiyi aşkın bir topluluğa dönüştürdüğümüz kulübümüzü 2009 yılında Lviv’de 300 kişilik bir etkinlikte sahnede sunarken çok keyif almıştım, ve 75 Avrupa üniversitesinin 75’i de BEST Yildiz’in tam üye olması için oy kullandı, herkes etkinliğin akşamında gelip tebriklerini sundu. Sonraki sene eğitmenlik eğitimi alarak, “liderlik, ekip çalışması, sunum teknikleri, topluluk önü konuşma..” gibi kişisel gelişim konularında Avrupa üniversitelerinde eğitimler vermeye başladım.
Tabii ki her seyahat, her verdiğim eğitim bana yeni deneyimler kattı, iletişim becerilerimi daha da güçlendirdi. İnsanlarla bilgi ve tecrübelerini paylaşmaktan hep haz duydum. Herkesin kendi hayallerini gerçekleştirebilmesi adına, dokunabildiğim kadar hayata dokunmak…
Bunu size kolayca gelenleri düşünmeye başlamak için bir fırsat olarak kabul edin. Belki bu yazı size neyde iyi olduğunuz ve kariyerinizde ne yapmanız gerektiği hakkında ipuçları verebilir. Hayatta bize kolayca gelen şeylerin, bize iyi bir neden için verilen bir hediye olduğuna inanıyorum. Benzersiz hediyelerinizi ve yeteneklerinizi başkalarına hizmet etmek için kullanın – onları boşa harcamayın.
Doğal olarak iyi olduğum şeyleri düşündüğümde, benim için şunlar aklıma geldi:
- Kişisel gelişime karşı adanmışlık ve esneklik
- Uluslararası organizasyonlarda etkili iletişim ve networking
- Zorlu süreçlerde dahi pozitif tutum
Bana ait bu doğal özelliklerimin, yaptığım işte ve kurduğum global organizasyonlarda bana sürekli faydası dokundu. Böylece hem kendim sürekli olarak gelişiyorken, hem de organizasyonum benimle birlikte gelişim sürecinde yer aldı.
Peki ya siz? Size doğal olarak gelen şeyler nelerdir?
Düşünmenizi sağlayacak birkaç fikir:
- Sorunları çözmek
- Risk yönetimi
- Yeni projeler başlatmak
- Proje yürütmek
- Yaratıcı fikirlerle gelmek
- İnsanları veya etkinlikleri organize etmek
En iyi olduğunu düşündüğünüz 3 maddenizi belirledikten sonraki adım, bunlardan herhangi birinin sevdiğinizle ve sizi neyin tatmin ettiğiyle uyumlu olup olmadığını görmek olacaktır. Girişimci yolculuğunuzda önemli bir ilk adım attınız. Bu yazı dizisinin bir sonraki makalesinde, yeni iş fikri sürecindeki ikinci öğeye bakacağız: Neyi sevdiğinizi bulun.
Umarım bu makaleyi girişimcilik yolculuğunuzda faydalı bulmuşsunuzdur. Sizin başarılarınızı okumak için sabırsızlanıyorum!
